Przestępstwa z Kodeksu spółek handlowych
Osoby zarządzające spółką, które nie stronią od bezprawnych zachowań, mogą ponieść odpowiedzialność nie tylko na gruncie Kodeksu karnego, ale również w świetle przepisów Kodeksu spółek handlowych. Zarząd poniesie odpowiedzialność nie tylko za swoje działania, ale również zaniechania w trakcie pełnienia funkcji.
Przepisy KSH przewidują możliwość pociągnięcia członków zarządu do odpowiedzialności za działania naruszające prawo, których dopuścili się w trakcie pełnienia swoich funkcji.
Jednym z najczęstszych zaniedbań, które mogą skutkować odpowiedzialnością cywilną, karną oraz podatkową, jest niezłożenie wniosku o ogłoszenie upadłości w ustawowym terminie. Takie zaniechanie nie tylko naraża wierzycieli na straty, ale również może prowadzić do poważnych konsekwencji prawnych dla członków zarządu.
sPIS TREŚCI
- Czym są przestępstwa z Kodeksu spółek handlowych i kto może zostać pociągnięty do odpowiedzialności za ich popełnienie?
- Najczęstsze przestępstwa z KSH:
- Niezgłoszenie wniosku o upadłość w terminie (art. 586 KSH)
- Ogłaszanie albo przedstawianie nieprawdziwych danych dotyczących spółek kapitałowych (art. 587 KSH)
- Posłużenie się sfałszowanymi dokumentami na walnym zgromadzeniu (art. 591 KSH)
Czym są przestępstwa z Kodeksu spółek handlowych i kto może zostać pociągnięty do odpowiedzialności za ich popełnienie?
W Kodeksie spółek handlowych uregulowano szereg przestępstw, które mogą zostać popełnione przez osoby zarządzające spółką. W praktyce odpowiedzialność karną za naruszenia przepisów KSH najczęściej ponoszą osoby, na który ciąży szczególny obowiązek dbałości o interesy spółki, a zatem prezesi zarządu.
Odpowiedzialność ponosić mogą również:
- Członkowie zarządu i rady nadzorczej – za działania lub zaniechania naruszające przepisy KSH.
- Wspólnicy – w przypadku działania wbrew zasadom prowadzenia spółki (np. fałszowanie uchwał lub innych istotnych dokumentów spółki).
- Likwidatorzy spółki – za uchybienia w procesie likwidacji spółki.
Najczęstsze popełniane przestępstwa z KSH
Niezgłoszenie wniosku o upadłość w terminie (art. 586 KSH)
W dynamice prowadzenia działalności gospodarczej, często związanej z presją czasu i wieloma równoległymi obowiązkami, zdarza się, że zarząd spółki nie zauważy lub świadomie zlekceważy moment, w którym ziściły się przesłanki niewypłacalności opisane w art. 11 Prawa upadłościowego. W efekcie może dojść do przekroczenia ustawowego terminu na złożenie wniosku o ogłoszenie upadłości, co może prowadzić do odpowiedzialności karnej, podatkowej i cywilnej.
Zgodnie z art. 21 ust. 1 Prawa upadłościowego, wniosek o ogłoszenie upadłości powinien zostać złożony w sądzie nie później niż w terminie 30 dni od dnia, w którym wystąpiła podstawa do ogłoszenia upadłości, czyli od momentu, gdy spółka stała się niewypłacalna.
Czy można znaleźć uzasadnienie dla przyjęcia aż tak krótkiego terminu?
Oczywiście! Ustawowy termin wynoszący jedynie 30 dni od momentu ziszczenia się przesłanek niewypłacalności ma na celu przede wszystkim ochronę interesów wierzycieli (w tym również przyszłych) oraz minimalizację strat w majątku spółki oraz uniknięcie pogłębienia stanu niewypłacalności.
Na kim ciąży obowiązek zgłoszenia wniosku o upadłość?
Obowiązek ten spoczywa na każdej osobie, która na podstawie:
- przepisów ustawy,
- umowy spółki,
- statutu,
posiada prawo do prowadzenia spraw dłużnika i jego reprezentowania, samodzielnie lub łącznie z innymi osobami.Oznacza to, że obowiązek ten dotyczy nie tylko prezesa zarządu, ale również wszystkich członków zarządu. Wbrew powszechnemu przekonaniu, jakie często spotyka się w praktyce, odpowiedzialność za niedopełnienie tego obowiązku nie spoczywa wyłącznie na prezesie.
Ogłaszanie albo przedstawianie nieprawdziwych danych dotyczących spółek kapitałowych (art. 587 KSH)
Podawanie nieprawdziwych informacji w dokumentach składanych do Krajowego Rejestru Sądowego (KRS), zwłaszcza takich jak sprawozdania finansowe spółki czy wnioski rejestrowe, stanowi przestępstwo, zagrożoną karą pozbawienia wolności, która może sięgnąć do 2 lat. W praktyce celem podawania fałszywych informacji niejednokrotnie jest chęć zmanipulowania rzeczywistej sytuacji finansowej spółki, w tym zwłaszcza zatajenie faktu jej niewypłacalności.
Posłużenie się sfałszowanymi dokumentami na walnym zgromadzeniu (art. 591 KSH)
Do odpowiedzialności karnej na gruncie tegoż przepisu może zostać pociągnięty sprawca, który w głosowaniu na walnym zgromadzeniu (lub wykonywaniu praw mniejszości) posłużył się:
- fałszywym zaświadczeniem o złożeniu dokumentu akcji uprawniającej do głosowania lub fałszywym świadectwem rejestrowym,
- cudzym dokumentem akcji bez zgody właściciela,
- cudzym dokumentem akcji, która nie uprawnia jej właściciela do głosowania,
- fałszywym zaświadczeniem o prawie uczestnictwa w walnym zgromadzeniu spółki publicznej,
- fałszywymi instrukcjami do głosowania na walnym zgromadzeniu spółki publicznej.
Działania naszej Kancelarii w przypadku stwierdzenia naruszeń przepisów KSH
Nasza kancelaria oferuje kompleksową analizę działań podejmowanych przez członków zarządu pod kątem zgodności z prawem oraz reprezentację w sprawach dotyczących naruszeń przepisów Kodeksu spółek handlowych. Posiadamy wiedzę oraz doświadczenie umożliwiające nam zweryfikowanie kondycji finansowej spółki, wysokości posiadanych zobowiązań oraz określenie daty powstania jej niewypłacalności. Wiemy, że kontynuacja prowadzenia działalności w sytuacji ziszczenia się przesłanek warunkujących konieczność złożenia wniosku o opadłość spółki może narazić wierzycieli na straty i pogłębić stan niewypłacalności spółki. Z drugiej strony, zdarza się, że choć na pierwszy rzut oka wydaje się, że sytuacja wymaga złożenia wniosku o ogłoszenie upadłości, zdarzają się przypadki, w których kontynuacja prowadzenia działalności znajduje racjonalne i ekonomiczne uzasadnienie, pozwalając na odbudowę kondycji finansowej firmy. Dlatego bronimy interesów zarówno pokrzywdzonych wierzycieli, jak i członków zarządu w sporach o bezpodstawne zarzuty.
